<

07 prill 2007

Liberalizimi i pagesave dhe fajdeja e re

Rrëzimi i Ecofin-it nga ministrat për liberalizimin e pagesave brenda hapsirës europiane, që eleminon limitet e kufizimet si në bazën e kombësisë së vendndodhjes së institutit të kredisë, ashtu dhe në bazë të tipologjisë së enteve që kanë të drejtë të japin shërbimin për transacionet. Përçohet prioriteti apsolut i ligjit ekonomik për konkurrencën e zbritjes së kostove për konsumatorët, duke i dhënë kështu jetë krijimit të joint venture e bashkëpunimeve mes administuesve të telefonisë, instituteve të kreditit e shoqërive të shpërndarjeve tregtare. E tillë direktivë përfaqëson pra liberalizimin e shumëpritur që mbërrin pas skandaleve që përfshinë agjencitë e transfer money, shoqëritë e telefonisë, ngjitjet armiqësore të instituteve të vogla të kredisë, dhe është pikësynimi i çarçafëve që kanë tendencë të nxisin përdorimin e monedhës elektronike e bankare, në vend të kartmonedhave. Dekreti i anti-pastrimit e bën kartmonedhën një instrument të rrezikshëm për pagimin e transazione, pasi e konsideron të dyshimtë çdo transferim apo akumulim paraje që del jashtë qarkut bankar e pra jashtë kontrolleve të vëmendshme të instituteve të kredisë. Po të njëtat limite në pranimin e çeqeve të transferueshëm, e liberalizimeve të reja, detyrojnë monedhën elektronike për pagimet e institucioneve kryesore e shoqërive që ofrojnë një shërbim publik, për më tepër dhe të pëbërjes së llogarive të rrjedhshme bankare për administrimin e pagesave të profesionistëve të lirë, që duhet të përvijojnë kompensimet e të kontrolojnë mbi aktivitetin financiar të ndërmarrjeve ndihmuese. Vendimi për hapjen e një sektori pagimesh për entet jo bankare është ndërmarrë nga Ecofin sipas një kompromisi që përcakton kushte të arsyeshme për entet jo bankare e hap një mundësi tregu për shoqëritë që ofrojnë shërbime transferimi parash, por jo kredie në kuptim të ngushtë, deri sa të përfshijnë çfarëdolloj subjekti që ka të bëjë direkt me monedhën. Western Union, shoqëri që administron e-money, supermerkate, provider e shoqëri telekomunikazioni, që do plotësojnë kërkësat e volitshme të pronës e të stabilitetit financiar, do mund të kryejnë transferime paraje duke konsideruar se nuk do jetë më e nevojshme të kryhen më pagime përmes institutit të kredisë që ndodhet po në të njëjtin shtet banimi. Nga kjo pikëpamje direktiva përfaqëson hapin e parë për krijimin e hapësire të vetme për pagimet që do mundësojë kryerjen e pagesave me karta krediti, debie, urdhërxhirimi nga një llogari e vetme bankare, pa paguar kosto shtesë, në të gjithë Europën, nën vëzhgimin e një enti të vetëm të centralizuar. Ente jo bankare nuk do mund të mbledhin depozitimet e pajtimtarëve, por mund të pranojnë fonde për huazimin e shërbimeve të pagesave: këto do përbëjnë rezervat që do i lejojnë këtyre shoqërive të japin borxhe të lidhura gjithnjë me pagimin, apo për konsumin.
Në këtë optikë sigurisht marrin formë bashkëpunimet që janë krijuar e që duket sikur diktohen nga nevojat tregtare: Coop-et kanë lidhur një marrëveshje të rëndësishme me Tim, ashtu siç Posta po shtron negociata me Vodafon për t'u bërë administrues i telefonisë, e Carrefour që ka ndërtuar me Vodafone një bashkëpunim për virtualizimin e furnizimeve komerciale. Posta, në veçanti, mbështeten tek mikropagat, për të krijuar bankën e parë në celular për të administruar në lëvizje llogarinë vetjake, ndërsa Coop, Auchan, Conad e Carrefour po studiojnë një sistem për të kryer pazarin nëpërmjet celularit, veprime klientash të përhershëm e të përbashkëtin, reklamuese e çmimesh. Duke konsideruar në fakt se hyrja e pashmangshme e chip-it RFID brenda etiketave të produkteve të konsumit, shoqëritë e telefonisë, bankat e vetë multinacionalet mund të njihen me blerjet e zakonet e personeve, duke krijuar një bazë të dhënash mbi stilin e jetesës e mënyrat e konsumit që mund të vendosin një kontroll apsolut mbi nevojat e shoqërisë. Funksioni i kodit me vija, përsoset më tej duke qënë se chip-i mund të përmbajë një numër më të madh informacionesh, si për mënyrën e konsumit të produktit, ashtu dhe për ato të pagesës: e gjitha kjo në duart e kolosëve të ekonomisë së çnjerëzuar e të globalizuar.Qëllimi do jetë ai i krijimit të rrjeteve të integruara brenda shoqërive të telekomunikacionit, bankave e supermerkateve, do ndërtojnë një qark në të cilin do qarkullojë monedha tërësisht elektronike, që do zotërojë kredinë e konsumit e shkëmbime të vogla paraje. Me ndërfutjen e këtij sistemi kaq afër nevojave të përditshme, do tërhiqen sasi të stërmëdha paraje, për t'u zëvendësuar me paranë fleksibël e gjithmonë të disponushme elektronike. Nëse për shoqatat e konsumatorëve kjo përfaqëson një fitore, në realitet nuk është tjetër veçse një mashtrim i madh, duke qënë se zvoglon rentën bankare, por që rrit deri në kulm varësinë ndaj monedhës elektronike të adebituar. Njerëzit do jenë si të droguar nga mundësia e lirë për të pasur kartë krediti në pak minuta, një financim, një llogari bankare, e nuk do e kuptojë se është futur në borxhe, më dyfish taksë interesi, për të bërë pazarin, për të ngrënë.
Asnjë e mirë konsumi, asnjë hua, nuk do pagohet më me para në dorë por vetëm përmes instrumentave të pagimit që supermerkati do studiojë për "klientat" e tij, përsa përdorimi i parasë në dorë do bëhet e pamundur. Të përfytyrojmë se liberalizimi i sektorit të pagesave do të thotë eleminimi i përqindjes (fajdes) bankare, do të thotë bërja e një gabimi të madh, pasi do ia beh fajdeja tjetër, ajo e çnjerëzimit të ekonomisë. Referuesit tanë do jenë shoqëri telekomunikacioni apo të e-money që përdorin proçedura burokratike të stërholluara e që nuk njihen nga personat, pasi nuk kanë një kod proçedure administrative, e kjo u lejon atyre të përdorin strategji e marifete që t'i tjetërsojnë personat e t'i shkurajnë protestat për gabimet e pësuara. Së fundmi kujtojmë, që ndërsa Komisioni Europian shpallte direktivën për liberalizimin e pagave, Instituti i Postave Franceze vendos t'i kushtojë një pjesë të fondeve kërkesave jetësore e nevojave të domosdoshme për personat që ndodhen në situata mjaft të pasigurta e të dëshpëruara. Kjo është përgjigja e detyrueshme e qeverisë ndaj një situate ekonomike në të cilën më të dobëtit, dora e dytë e shoqërisë, vdesin urie, në të cilën personat grumbullojnë 10 karta kredie e tentojnë vetëvrasjen pasi nuk kanë sesi të paguajnë. Shoqëria e debitorëve është ajo çfarë po përgatitet për ne, të nesermen e liberalizimit e futjes së një monedhe elektronike fajdeje, kur në fakt monedha në realitet nuk egziston, është vetëm një bit brenda një kompiuteri që ndodhet në kushedi çfarë parajse fiskale, larg botës sonë. Mund të krijohet e mund të shkatërrohet me një softëare, e ky është segreti, apo marifeti, që qëndron prapa liberalizimit të pagave.